دروغ

دروغ به معنی کذب، بهتان، افترا، ناصواب و مخالف صدق است.
دروغ یکی از عادت‌های ناپسند اخلاقی است که فراتر از بیان دینی، اسلامی، در باور عرف و مردم عملی ناپسند و دور از اعمال انسانی است.

دروغ عملی خلاف واقع است که هم در بیان و نوشتار به کار می‌رود و هم در عمل و رفتار عملی.

در باور آدمی فردی که دروغ می‌گوید فردی ضعیف النفس است که از حقیقت فرار می‌کند، او برای نپذیرفتن حقیقت به بیان یا عمل شنیع دروغ پناه می‌برد.
در باور دینی افراد سالم با عقلی سالم هیچ‌گاه دروغ را چه در کار و چه حرف در پیش نمی‌گیرند زیرا در دین این عمل سزاوار کیفر است زیرا دروغگویی دور از اعمال پسندیده‌ی فطرت پاک آدمی است.
دروغگو دیگران را چه در باور و چه در عمل به خطا می‌اندازد و این خطا باعث ایجاد تنفر و بیزاری می‌شود چه در دین و چه در میان مردم از نظر باورهای پسندیده.

در قرآن کریم در آیات متعددی خداوند به زشتی و نادرستی دروغ و منفور بودن آن اشاره می کند و آن را گناه بزرگی می‌خواند
“یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ ما لا تَفْعَلُونَ کَبُرَ مَقْتاً عِنْدَ اللَّه‏”[۲]
ای کسانی که ایمان آورده­اید چرا سخنی می­گویید که بدان عمل نمی­کنید برای خداوند بسیار ناپسند است که چیزی را بگویید که به آن عمل نمی­کنید.

خداوند متعال فرد درغگو را فردی بی­ایمان معرفی می­کند
”إِنَّما یَفْتَرِی الْکَذِبَ الَّذِینَ لا یُؤْمِنُونَ بِآیاتِ اللَّه‏ وَ أُولئِکَ هُمُ الْکاذِبُون‏”[۳]

همینطور احادیث متعددی در این زمینه وجود دارد،
مثل:
امام علی ع می‌فرماید:
بزرگترین گناهان نزد خداوند، زبان بسیار دروغگو است.

پیامبر ص می‌فرمایند:
دروغ به سوی بدی‌ها هدایت می‌کند و بدی‌ها به سوی جهنم هدایت می‌کند.

دروغ‌ها در کتب علمی، اعتقادی انواع متفاوتی دارند:

دروغ‌های اعتقادی: سخن یا رفتاری که بر خلاف اعتقاد فرد باشد همانند منافقین.

دروغ‌هایی که در میان مرد عادی است و به نظر دروغ نمی‌آیند مثل تعارف شام بفرمایید منزل،
فلانی سلام رساندند،
اگر پول داشتم به شما کمک می‌کردم،
و…

دروغ‌های مصلحت‌آمیز: گاهی فرد در شرایطی قرار می‌گیرد که مجبور به دروغ گفتن می‌شود.
مثل دروغ‌هایی که برای صلح گفته می‌شود.
دروغ‌هایی که در جنگ استفاده می‌شود.
دروغ‌هایی که به کودکان برای شاد شدن‌شان گفته می‌شود.
و…

دروغ گفتن آدمی دلایل مختلفی دارد،
که تعدادی بر اساس شرایط روحی، روانی خود به دروغ گفتن می‌پردازند.

افرادی که با پناه بردن به دروغ تلاش می‌کنند کمبود‌های خود را چه شخصیتی چه دنیوی و مالی حل و برآورده‌ کنند که همگی منشأ از عقده‌ی حقارت فرد دارد، در این دسته می‌باشند.

گاهی دروغ‌گفتن فرد ریشه در باورهای اعتقادی او دارد، به طوری که ایمان ضعیفی دارد و در حالتی فریب دهنده در برابر دیگران قرار دارند.

□یک فرد دروغ‌گو مدام در ترس و دلهره‌ی بی‌آبرو شدن قرار دارد.

□یک فرد دروغگو از موقعیت‌های خاص مذهبی جا می‌ماند مثل نماز شب و رزق حلال( روزی خاص که هدیه‌ای از سمت خداوند می‌باشد).

□دروغگویی فرد را از بزرگواری دور نگه‌ می‌دارد.

□ عادت به دروغگویی فرد را دچار فقر می‌کند.

□دروغگو مورد خشم و غضب الهی قرار می‌گیرد و از رحمت خداوند دور می‌شود.

تمام مطالب بالا علومی است که در مورد دروغ، دروغگویی و اثراتش در کتب مربوطه، سایت‌ها و مقالات متعدد مطالعه می‌کنیم.

و حالا بد نیست دروغ را از منظر دیدگان و باور خود هم توضیح دهم.

از دید من، دروغ دست‌مایه‌ای برای پنهان کردن کمبود‌های شخصیتی فرد است.

فرد هنگامی که نمی‌تواند مسئولیت بپذیرد دروغ گفتن انتخاب می‌کند.

گاهی فرد به قدری در دروغ گفتن متبحر می‌شود که انگار اعتیادی عمیق دارد که هیچ‌گاه توان ترک آن را ندارد.

فرد دروغگو هنگامی که در دنیای دروغ‌هایش به لذت رسیده باشد دیگر تمایلی به ترک آن نخواهد داشت این دقیقن مثل عمل و عکس‌العمل کودکی است که با داد، فریاد، گریه، ناله و شیون به چیزی که از پدر ومادرش توقع دارد می‌رسد پس تا وقتی در دنیای بدقلقی‌هایش توقعاتش برآورده می‌شود هیچ‌گاه دست از آن روش نمی‌کشد.

فرد دروغگو هم نا زمانی که در دنیای دروغ‌هایش به هدفش می‌رسد آن عمل را ترک نمی‌کند.

به طور مثال:

فردی که به دروغ متوسل و مولی را کسب می‌کند کاری مثل شایع‌پراکنی، خبرچینی و…

یا فردی که کارش عاشق نشان‌دادن خود می‌باشد تا از نظر روحی مدام مورد حمایت قرار گیرد یا حتا کارش پیش رود.

یا فردی که مدام با دلایل دروغ وظیفه‌اش را به تعویق می‌اندازد و

…

یک فرد دروغگو در تمام دورانی که در حال دروغ گفتن است نوای قلبش را انکار می‌کند، نوایی که او را از انجام ان‌کار باز می‌دارد ولی وقتی احساسات و وجودش به این امر دل‌خوش دارد کاری از قلب برنمی‌آید.

بنابراین فرد در مراحل ابتدایی دروغ‌گفتن‌هایش بعد از هر دروغ احساس ناخوشایندی دارد اما به مرور حالش با این عمل و خودش خوب است.

به هر حال یک فرد دروغگو می‌تواند خطرناک‌ترین و وحشتناک‌ترین موجود عالم باشد.

به صورتی که مانند بیماری مرگ‌آور به جامعه آسیب‌زننده است.

دروغ دردی خطرناک و یک فرد دروغگو بیماری خطرناک است.

اراده کردن برای دروغ نگفتن و همینطور تمرین برای ترک آن بی‌شک دستاوردی خاص برای افراد دروغگو می‌باشد که هم به خود فرد در بهبود حال و زندگی‌اش کمک می‌کند و هم به حفاطت و سلامت جامعه کمک شایانی می‌کند.

پس از همین الان برای صادقانه حرف زدن، عمل کردن تصمیم بگیریم و عمل کنیم.

ان شاءالله

#آسیه_عباسیان

@asieh_abbasian.nevisande

https://instagram.com/asieh_abbasian.nevisande?igshid=YmMyMTA2M2Y=

یادداشت روز ۳۷